Coachee gaat naar de coach. Coachee hoopt op een nieuw inzicht in een brandende kwestie. Een verandering, een doorbraak. Plus erkenning, empathie en aandacht voor zijn worsteling daarmee. Het gesprek begint. De coachee steekt van wal en de coach probeert te ontcijferen waar de ingang zit tot een voor beiden bevredigende uitkomst van het gesprek over 50 minuten.
De Paradox
Dat is nog een hele puzzel want er spelen tegengestelde belangen en overwegingen binnen de coachee: enerzijds hoopt deze dat zijn coach de brandende kwestie in zijn totale context kan zien. De coach – zo redeneert de coachee – wordt immers niet gehinderd door coachee’s blinde vlek. De blinde vlek, die maakt dat coachee zijn kwestie getroebleerd waarneemt. Hoe kon zijn vraagstuk anders veranderd zijn in een brandende kwestie?
Anderzijds wil de coachee zijn of haar manier van kijken naar zichzelf en naar de wereld, inclusief blinde vlek, niet opgeven aangezien hij zich daar al zo lang comfortabel bij voelt. Het dilemma dat dit oplevert wordt geïllustreerd door de beroemde uitspraak van Einstein dat ‘problemen zelden opgelost worden met behulp van hetzelfde denken dat die problemen deed ontstaan.’
De blinde vlek
Het springende punt is nu dat de blinde vlek van de coachee hoogstwaarschijnlijk oorzaak is van het almaar brandende probleem maar tegelijkertijd het denken van de coachee troebleert waardoor deze de route naar de oplossing ervan niet kan of wil zien. Een dergelijke blinde vlek is meestal onwrikbaar gekoppeld aan het zelf- en wereldbeeld van de coachee, die daar zekerheid aan ontleent.
De eigenlijke, meestal niet hardop uitgesproken, vraag onder vele coachgesprekken is daarom: wil je gelijk of wil je geluk? Als de coachee niet uitdrukkelijk en zelfbewust kiest voor geluk, dan kiest deze er impliciet voor om over een bepaalde kwestie gelijk te willen hebben en dan verandert het coachgesprek in een carousel van eindeloos om de hete brei heendraaien, het liefst zo dicht mogelijk om de kern heen, zonder deze nochtans te raken.
“Daarom zal het zijn”, zei Knorretje, “dat coaches, therapeuten. adviseurs, consultants en politici zo lang werk hebben met het (doen) oplossen van brandende kwesties”. Poeh: “Als zij betaald worden op uurtje-factuurtje basis, hebben zij er bovendien geen enkel belang bij om hun cliënten te vertellen wat deze eigenlijk liever niet willen horen of weten.”
Het spel stagneert in een samensmelting van belangen
En de cliënten zelf? Die kunnen er voor kiezen tegenover de buitenwereld aan te tonen dat zij er alles aan doen om hun brandende kwestie op te lossen maar dat hun kwestie wel erg gecompliceerd is, gegeven het feit dat zoveel deskundigen er hun tanden op stuk bijten. Dit spel wordt overal om ons heen en waarschijnlijk ook door ons zelf gespeeld en kan eindeloos voortduren. Het levert heel veel ‘gelijk’ op maar eigenlijk, als we eerlijk zijn, nooit erg veel ‘geluk’. Totdat we daar genoeg van krijgen en een coach of adviseur of politicus kiezen die ons niet vertelt wat we willen horen maar die ons meteen de hamvraag stelt: “Wil je gelijk of wil je geluk? “